پاسخ – چگونه می شود بابت سن بالا و بیماری تخفیف مجازات گرفت ؟
- در رابطه با امکان گرفتن تخفیف مجازات برای فرد بیمار و مسن باید گفت قاضی دادگاه بعد از احراز مجرميت متهم وارد مرحله ی صدور حكم و تعيين نوع و ميزان مجازات ميگردد.
- اولين و مهمترين معيار برای تعيين نوع و ميزان مجازات در راستای اصل قانونی بودن مجازات نوع جرم ارتكابی است، چرا كه مقنن برای هر نوع جرم نوع و ميزان خاصی از مجازات را معين نموده است.
- ولی قاضی دادگاه ميتواند در راستای اصل فردی كردن مجازات ها (تناسب مجازات با شرايط بزهكار) با درنظر گرفتن شرايطی از قبيل وضعيت جسمی و روحی فرد، نسبت به تخفيف، تبديل مجازات تعيين شده در قانون و يا تعليق مجازات اقدام نمايد.
- همچنین مقنن در برخی از جرايم با استفاده از لفظ «يا» بين انواع مجازات ها در متن قانون، قاضی را در انتخاب نوع مجازات مخير نموده است. بنابراین، قاضی دادگاه ميتواند در چنين شرايطی با درنظر گرفتن وضع جسمی و روحی فرد، مجازات متناسب را از ميان دو يا چند نوع مجازات انتخاب نمايد. برای مثال اگر فردی به جهت بيماری توانايی تحمل مجازات شلاق را نداشت، ميتوان در صورت فقدان مانع (مانند حدی بودن جرم) مجازات ديگری برای او درنظر گرفت.
- پس از طی مراحل دادرسی و صدور حكم محكوميت قطعی آخرين مرحله دادرسی كيفري مرحله اجرای حكم می باشد. در اين مرحله دادسرا نسبت به اعمال مجازات مقرر در حكم صادره از دادگاه اقدام مينمايد.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
انواع مجازات
حكم صادره ممكن است مشتمل بر يک يا چند نوع از مجازات های زیر باشد که تاثیر ابتلای فرد به بیماری جسمی یا روحی در اجرای حکم متفاوت خواهد بود.
مجازات های بدنی
سه نوع مجازات بدنی در قانون وجود دارد که شامل مجازات سالب حیات، مجازات قطع عضو و مجازات شلاق یا تازیانه می باشد. به موجب ماده 5 آیین نامه نحوه اجرای احكام قصاص، رجم، قتل، صلب، اعدام و شلاق، عروض جنون، ارتداد و یا بیماری محکوم یا مستحاضه بودن محکوم علیها مانع اجرای حد یا قصاص یا اعدام نیست. لیکن ، در مورد محکوم مریض چنانچه طبق نظر و تجویز پزشک قانونی و یا پزشک معتمد و تأیید قاضی صادر کننده حکم بدوی یا دادستان مربوط مرض وی در حدی باشد که مانع انجام تشریفات اجرا مقرر در این آئین نامه باشد، اجرای حکم تا رفع مانع به تأخیر میافتد.
بنابراین، ابتلای محكوم به هر نوع بيماری جسمی و روحی، هرچند بسيار حاد مثل جنون موجب سقوط مجازات سالب حيات نبوده و فقط تحت شرايطی اجرای آن را به تاخير مياندازد.
در رابطه با مجازات قطع عضو باید گفت اگر فرد محكوم به قصاص عضو، طبق نظر پزشک، مبتلا به بيماری باشد كه اجرای حكم نسبت به وی سلامت وی را به مخاطره انداخته، يا اينكه بيم مرگ وی باشد، قصاص عضو منتفی و تبديل به ديه ميگردد.
در خصوص مجازات شلاق نیز باید گفت همانند ساير مجازات های حدی ابتلای محكوم به هر نوع بيماری جسمی و روحی موجب سقوط شلاق حدی نگرديده و فقط اجرای آن را تا رفع مانع به تاخير مياندازد.
در خصوص جرايم مستوجب تعزير با توجه به امكان تبديل مجازات ميتوان نسبت به افراد بيمار كه توانايی تحمل مجازات شلاق را ندارند، در هنگام صدور حكم از انواع ديگر مجازات استفاده نمود.
مجازات غیربدنی
به موجب مقررات فعلی ابتلای محكوم به حبس به بيماری موجب سقوط مجازات زندان نگرديده و فقط در طول دوران گذران محكوميت در زندان، برای زندانی بيمار حقوق ويژه ای پيش بينی شده است که در آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، آیین نامه نحوه تفکیک و طبقه بندی زندانیان و آیین نامه اجرایی بازداشتگاه های موقت آمده است. البته اگر به تشخيص دادگاه، اجرای حكم حضور در زندان موجب شدت بيماری يا تأخير در بهبود محكوم گردد، دادگاه با تشخيص پزشک قانونی يا پزشک معتمد با اخذ تامين متناسب اجازه معالجه در خارج از زندان را صادر و اجرای حكم را به تاخير مياندازد.
اگر محكوم تامين ندهد در زندان يا بيمارستان تحت نظر ضابطان معالجه ميگردد. لازم به ذکر است ابتلای محکوم به جنون نیز نه تنها موجب سقوط مجازات نگرديده بلكه اجرای آن را نيز به تاخير نمياندازد چرا که محكوم مجنون تا بهبود در بيمارستان روانی نگهداری و اين ايام جزو مدت محكوميت وی محاسبه ميگردد.
از دیگر مجازات های غیر بدنی مجازات های مالی می باشد که بيماری فرد محكوم به مجازات های مالی، نه تنها موجب سقوط مجازات نگرديده بلكه اجرای آن را نيز به تاخير نمياندازد. مگر اينكه فرد به جهت عدم توانايی در پرداخت جزای نقدی به زندان معرفی شود كه در اين صورت بيماری فرد محكوم اجرای حبس را تا رفع مانع به تاخير می اندازد.
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص گرفتن تخفیف مجازات برای فرد بیمار و مسن
♦ در پاسخ به پرسش شما باید گفت با توجه به وضعیت مادرتان می توانید نسبت به مجازات شلاق (اگر تعزیری است) اعتراض نموده و تقاضای تبدیل آن را بنمایید.
♦ در خصوص مجازات زندان نیز باید گفت بیماری و کهولت سن مانع اجرای مجازات حبس نمی باشد و تدبیرهایی همانند ضرورت انجام آزمايش های پزشكی و روانپزشكی در مورد محكومان در بدو ورود به زندان جهت تعيين ميزان سلامت جسمی و روانی آنان، ضرورت معاينه توسط پزشک معتمد پيش از پذيرش، در مورد محكومانی كه وضعيت ظاهری آنان حكايت از بيماری های روانی و جسمانی دارد، معافيت متهمان و محكومان بيمار از انجام برنامه های روزانه زندان و انجام كارهايی از قبيل نظافت، با صدور گواهی معذوريت از طرف پزشک زندان و تاييد مسئول بهداری و ضرورت استفاده از غذای مخصوص و رژيمی متناسب در مورد متهمان و محكومان بيمار طبق برنامه و نظريه ی پزشک معالج، متناسب با نوع بيماری پیش بینی گردیده است.
♦ لازم به ذکر است موارد مذکور در صورتی است که حکم صادر شده باشد و فرصت اعتراض وجود نداشته باشد در غیر این صورت به موجب بند ث ماده 38 قانون مجازات اسلامی، یکی از جهات تخفیف قضایی مجازات، وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری می باشد که شما می توانید قاضی را مجاب نمایید با توجه به آن تخفیف را اعمال نماید.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
مستندات قانونی - تخفیف مجازات
ماده 5 آئین نامه نحوه اجرای احکام قصاص، رجم، قتل، صلب، اعدام و شلاق موضوع ماده 293 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری
عروض جنون ، ارتداد و یا بیماری محکوم یا مستحاضه بودن محکوم علیها مانع اجرای حد یا قصاص یا اعدام نیست. لیکن ، در مورد محکوم مریض چنانچه طبق نظر و تجویز پزشک قانونی و یا پزشک معتمد و تأیید قاضی صادر کننده حکم بدوی یا دادستان مربوط مرض وی در حدی باشد که مانع انجام تشریفات اجرا مقرر در این آئین نامه باشد ، اجرای حکم تا رفع مانع به تأخیر میافتد.
ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی
جهات تخفیف عبارتند از:
الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
ب- همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن
پ- اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی درحین تحقیق و رسیدگی
ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری
ج- کوشش متهم بهمنظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن
چ- خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم
ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم
تبصره ۱- دادگاه مکلف است جهات تخفیف مجازات را در حکم خود قید کند.
تبصره ۲- هرگاه نظیر جهات مندرج در این ماده در مواد خاصی پیشبینی شده باشد، دادگاه نمی تواند به موجب همان جهات، مجازات را دوباره تخفیف دهد.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما