گواهی انحصار وراثت چیست ؟
با فوت مورث، ورثه حین الفوت او جهت تصرف در اموال به جا مانده از مورث باید اقدام به اخذ گواهی انحصار وراثت (گواهی حصر ورثه - حصر وراثت) نمایند.در واقع بدون داشتن این گواهی امکان هیچ گونه دخل و تصرفی در اموال متوفی وجود ندارد.
این گواهی در بر دارنده تعداد وراث و سهم ارث هر یک از ورثه در اموال به جا مانده از مورث می باشد که توسط شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی صادر می شود.
لازم به ذکر است که جهت گرفتن گواهی انحصار وراثت به حضور و رضایت همه وراث نیازی نیست و حتی یک نفر از وراثت می تواند با در دست داشتن مدارکی چون گواهی فوت ، شناسنامه و کارت ملی متوفی و سایر ورثه به تنهایی به شورای حل اختلاف راجعه کرده و درخواست صدور این گواهی را از مرجع صالح بخواهد.شورای حل اختلاف در صورت لزوم با انجام تحقیقات و درج آگهی در روزنامه به شناسایی ورثه متوفی و ذینفعان این درخواست می پردازد.
چگونه گواهی انحصار وراثت بگیریم ؟
گواهی حصر وراثت به موجب دادخواستی که به شورای حل اختلاف ارایه میشود و با انجام تشریفاتی که در قانون امور حسبی پیشبینی شده است، صادر میشود.برای صدور گواهی انحصار وراثت بايد به شورای حل اختلاف آخرين محل اقامت دایمی متوفی مراجعه کرد. ليکن بايد توجه کرد که رسيدگی به دعاوی درباره اصل و نسب، وصيت، توليت يا وقف که ممکن است پس از فوت متوفی ايجاد شود کماکان در صلاحيت دادگاه های عمومی است و چنين دعاوی حتی با توافق طرفين قابليت طرح در شورای حل اختلاف را ندارد.
چه کسانی می توانند دادخواست انحصار وراثت بدهند؟
وراث متوفی و اشخاص ذینفع اعم از هر شخصی كه منفعتی در اموال متوفی داشته باشد، میتواند از دادگاه تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت کند. چنانچه وراث یا اشخاص ذینفع متعدد باشند، نیازی به درخواست همگی آنها نیست و اقدام یکنفر از این افراد برای امضا و ارایه دادخواست كفایت میکند.
مدارک درخواست گواهی انحصار وراثت
1- گواهی فوت صادر شده از سوی اداره ثبت احوال
2- شناسنامه متوفی
3- کارت ملی متوفی
4- شناسنامه وراث
5- شماره ملی وراث
6- فرم استشهاديه دال بر منحصر بودن وراث به اشخاص نامبرده شده
7- گواهی تسليم اظهارنامه ماليات بر ارث به اداره امور اقتصادی و دارایی آخرين محل اقامت متوفی. در اين مرحله صرفا مشخصات متوفی و اموال و دارایی های وی در فرم مخصوصی به اداره دارایی اعلام می شود و نيازی به پرداخت ماليات نيست.
نکته - در حال حاضر و طبق مقررات فعلی دیگر نیازی به ارائه اظهار نامه مالیات بر ارث نیست.
8- وصیت نامه متوفی (در صورت وجود)
نکته - در صورت نیاز به پیگیری کلیه تشریفات راجع به تقسیم ارث و هر نوع اموال مشترک از گواهی انحصار وراثت گرفته تا درخواست افراز و تقاضای دستور فروش؛ و یا در فرضی که وراث با هم اتفاق نظر دارند، پروسه فروش و تقسیم وجوه حاصله مطابق قوانین بین وراث و شرکا را می توانید به ما واگذار نمایید و ما بدون نیاز به کمترین دخالت شما کل تشریفات را تا مرحله اجرای حکم از طرف شما طی خواهیم نمود.
پس از آماده شدن این مدارک و ارایه آنها توسط ورثه به شورای حل اختلاف، این شورا به صدور گواهی حصر وراثت اقدام میکند.
تشریفات دادرسی پس از تقدیم دادخواست
- دادگاه پس از ملاحظه اسناد و مدارک مربوط، با هزینه متقاضی درخواست وی را یك نوبت در یكی از روزنامههای كثیرالانتشار یا محلی آگهی میکند. پس از گذشت یك ماه از تاریخ نشر آگهی در صورتی كه كسی به آن اعتراض نکند بدون تشكیل جلسه رسیدگی و دعوت از وراث، گواهی انحصار وراثت كه بیانگر مشخصات و تعداد وراث و نسبت آنها با متوفی و سهم آنها از ماترک است، صادر میکند.
- صدور گواهی تصدیق حصر وراثت بدان معناست که ورثه فرد متوفی منحصر به افرادی است که نامشان در این گواهی قید شده است.
- اگر فردی به گواهی صادرشده اعتراضی داشت، میتواند اعتراض خود را اعلام کند، به طور مثال یکی از ورثه ممکن است اعتراض داشته باشد که نامش در گواهی قید نشده است. همچنین ممکن است موصیله (فردی که وصیت به نفع او انجام شده است) یکی از اعتراض کنندگان به گواهی انحصار وراثت باشد.
- در رابطه با ارث زوجه باید گفت که در گذشته زوجه از اموال غیرمنقول مانند زمین اعم از عین یا قیمت آن ارث نمیبرد و به طور طبیعی در گواهی انحصار وراثت نیز منعکس میشد که زوجه حسب مورد از یک چهارم یا یک هشتم اموال منقول ارث میبرد.این در حالی است که با اصلاح قانون مدنی که بر اساس آن زوجه از قیمت اموال غیرمنقول نیز ارث میبرد، به طور طبیعی این موضوع در گواهی انحصار وراثت نیز منعکس میشود.
- از جمله مشکلات عملی فرآیند انحصار وراثت آن است که اگر یکی از وراث همکاریهای لازم را انجام ندهد و به طور مثال مدارک و مستندات مورد نیاز را به وارثی که میخواهد درخواست انحصار وراثت را مطرح کند، ارایه نکند، مشکلاتی برای متقاضی انحصار وراثت ایجاد خواهد شد. به دلیل آن که باید از ثبت احوال استعلام شود و تشریفات این اقدام نیز زمانبر است.
- بدیهی است که در صورت سپردن این مراحل به وکیل دادگستری و اهل فن زمان کوتاه تری جهت انجام پروسه نیاز است و کار سریع تر پیش می رود. در صورت تمایل به مشاوره با وکلای دفتر وکالت ما با این شماره ها تماس بگیرید.
مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت
1- پس از تکمیل مدارک فوق، مراجعه به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی و ثبت درخواست صدور گواهی انحصار وراثت توسط یکی از ورثه به طرفیت سایر وراث.(مرجع صالح برای صدور گواهی انحصار وراثت شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی می باشد.)
2- مراتب این دادخواست در روزنامه آگهی شده و پس از طی تشریفات گواهی لازم صادر می شود.
نکته 1 : اختلاف بین وراث در نحوه تقسیم ماترک، تأثیری در صدور گواهی انحصار وراثت ندارد.
نکته 2 : حتی یکی از وراث هم می تواند درخواست گواهی انحصار بدهد و در صورتی که مدارک سایرین را ندارد، به درخواست او از مراجع ذیصلاح استعلام می شود.
نکته 3 : هر نوع دخالت در اموال متوفی منوط به داشتن گواهی انحصار وراثت است و وراث حتی با توافق هم نمی توانند در اموال تصرف نمایند مگر اینکه اموال منقول باشد یا داخل در قاعده تصرف مندرج در ماده 35 قانون مدنی باشد.
ماده 35 قانون مدنی: تصرف به عنوان مالکیت دلیل مالکیت است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
نکته 4 : در صورتی که متقاضی یا متقاضیان صدور گواهی انحصار وراثت به عمد نام یک یا چند وارث را اعلام ننمایند و مرجع رسیدگی متوجه امر نشده و گواهی بدون ذکر نام وراث غائب صادر شود، مطابق ماده 9 قانون تصدیق انحصار وراثت مصوب 14/7/1309 کلاهبرداری محسوب و مشمول مجازات آن جرم است.
ماده 9 قانون تصدیق انحصار وراثت : هرگاه معلوم شود كه مستدعي تصديق با علم به عدم وراثت خود، تحصيل تصديق وراثت نموده و يا با علم به وجود وارثي غير از خود تحصيل تصديق برخلاف حقيقت كرده است، كلاهبردار محسوب و علاوه بر اداي خسارت به مجازاتي كه به موجب قانون براي اين جرم مقرر است، محكوم خواهد شد.
نکته : در صورت نیاز به پیگیری کلیه تشریفات راجع به تقسیم ارث و هر نوع اموال مشترک از گواهی انحصار وراثت گرفته تا درخواست افراز و تقاضای دستور فروش؛ و یا در فرضی که وراث با هم اتفاق نظر دارند، پروسه فروش و تقسیم وجوه حاصله مطابق قوانین بین وراث و شرکا را می توانید به ما واگذار نمایید و ما بدون نیاز به کمترین دخالت شما کل تشریفات را تا مرحله اجرای حکم از طرف شما طی خواهیم نمود.
نمونه دادخواست انحصار وراثت
خواهان : 1- زهره ........ نام پدر : یاسر سن : 25 شغل : معلم نشانی : تهران.خیابان اشرفی اصفهانی ...... .
و بقیه خواهان ها در شرح خواسته
خوانده :
وکیل یا نماینده قانونی : مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری نشانی : میدان فاطمی.میدان گلها .... .
خواسته : تقاضای صدور گواهی حصر وراثت
دلایل و منضمات دادخواست :
1- گواهی فوت متفی
2- کپی شناسنامه خواهاان ها
3- استشهادیه
شرح دادخواست گواهی انحصار وراثت
ریاست محترم شورای حل اختلاف احتراماض به استحضار می رساند شادروان اعظم ..... فرزند عیسی به شماره شناسنامه .... صادره از تبریز به تاریخ 1295/12/10 در شهر تهران فوت نموده و وراث حین الفوت وی عبارتند از :
1- زهره ...... فرزند یاسر متولد 1368/10/20 به شماره شناسنامه ..... صادره از تهران
2- رضا ...... فرزند یاسر متولد 1350/01/02 به شماره شناسنامه ..... صادره از تهران
3- راحله ..... فرزند یاسر متولد 1356/08/24 به شماره شناسنامه ..... صادره از تهران
4- ناصر ..... فرزند یاسر متولد 136/05/12 به شماره شناسنامه ...... صادره از تهران
به غیر از نامبردگان بالا ورثه دیگری ندارد و مدارک دارایی پیوست می باشد.لذا تقاضای رسیدگی و صدور گواهی حصر وراثت مورد استدعاست.
جهت ارتباط و مشاوره با وکیل متخصص ارث و تقسیم ترکه کلیک کنید. 88019243